شناسنامه هر شهر با نشانه هایی که از خود دارد معرف همگان می باشد؛ هنر، صنایع دستی، اماکن گردشگری و غذاهای محلی همه و همه نماد بسیار مهمی از یک شهر است.
غذاهای محلی از تنوع بسیار بالایی برخوردارند و مهمتر از همه طعم و مزه بسیار متمایز و منحصر به فردی دارند و این باعث می شود که سفر هر گردشگری لذت دو چندان به خود بگیرد.
در این بخش قصد داریم شما کاربران عزیز را با تعدادی از غذاهای محلی و سنتی استان اصفهان از دسر گرفته تا انواع آش ها و غذاهای مختلف آشنا کنیم. جالب است بدانید که به خاطر موقعیت اقلیمی و جغرافیایی از گذشته تا به امروز طیف وسیعی از مواد غذایی اولیه متعلق به اصفهان بوده است.
اگر نیم نگاهی به لیست غذاهای محلی این شهر بیاندازید وجه مشترکی بین اکثرشان خواهید یافت و جالب تر اینکه ناگفته نماند گوشت جزو مواد اولیه اصلی غذاهای اصفهانی به شمار می رود.
مطمئنا شما هم جزو همان افرادی هستید که از بین تمام غذاهای اصفهان نام بریانی، بیشتر از همه به گوشتان خورده است اما باید بدانید که غذاهای محلی اصفهان تنها بریانی ختم نمی شود و تنوع غذایی به قدری در این شهر تاریخی بالا است که انتخاب را برای هر گردشگری دشوار می کند پس اگر علاقه مند به شناخت این غذا های سنتی خوشمزه هستید با ما همراه باشید.
دسرهای معروف و سنتی شهر اصفهان
در ابتدای این منو قصد داریم به معرفی دسر های خوشمزه شهر اصفهان بپردازیم این دسرها شامل گوشفیل یا باقلوا با دوغ، شله بریان زیره، کاچی هفت دخترون یا همان بی بی حور و خورش ماست می باشد که هر کدام به نوبه خود بسیار لذیذ و دلچسب هستند.
دسر گوشفیل یا باقلوا با دوغ
گوشفیل از آن دسته شیرینی جات مخصوص اصفهانی ها می باشد که بسیار پر طرفدار است و همیشه در ماه رمضان نیز در کنار زولبیا و بامیه به فروش میرسد، در تهیه شیرینی دسر خوشمزه تخم مرغ ، ماست، آرد، زعفران دیده شده به کار می رود. زمانی که گوشفیل ها داخل روغن داغ سرخ شدند بلافاصله آنها را داخل شربت مخصوص غلیظی می ریزند تا شربت حسابی به خورد گوشفیل ها برود.
نکته جالب و عجیبی که وجود دارد این است که این شیرینی خوشمزه به همراه دوغ خورده می شود چرا که مردم اصفهان بر این باورند که این دو که طبع سرد و گرمی دارند مکمل هم می باشند.
آنها به همین ترتیب باقلوا را نیز با دوغ میل می کنند اگر شما نیز مایل به تجربه کردن این طعم متفاوت هستید حتماً در سفری که به اصفهان دارید برای یکبار هم که شده خوردن آن را امتحان کنید.
شله بریان زیره
همانطور که میدانید زیره از محبوب ترین ادویه های بیشتر نقاط ایران می باشد که در اصفهان نیز در حوزه طبخ غذا قدمت بسیار زیادی دارد. شله بریان زیره که اصلی ترین جزء آن زیره می باشد غذایی حلیم مانند می باشد که طعمی شبیه به کاچی دارد و به عنوان دسر در سفره خانه ها به فروش میرسد اما باید بدانید که به خاطر قدیمی بودن به راحتی در تمام رستورانها در دسترس نمی باشد. در پخت این دسر و غذای خوشمزه از گوشت گوسفندی، زیره، برنج نیم دانه، نمک، پیاز و سایر ادویه ها به کار برده می شود.
دسر خورش ماست
از پرطرفدارترین دسر های اصفهان، خورش ماست می باشد که به دسر سنتی و اشرافی معروف است. ظاهر این خورش بسیار متفاوت با خورش های دیگر است.
در این دسر از تخم مرغ، ماست چکیده ، خلال پوست پرتقال ، مرغ، زعفران، زرشک، زردچوبه و شکر به کار برده می شود و طعمی با ترکیب ترشی و شیرینی داشته و رنگ آن زرد می باشد که در مطلب ” طرز تهیه خورش ماست اصفهانی اصیل و خوشمزه ” دستور پخت صحیح آن را گفته ایم.
کاچی دختران یا بی بی حور
این دسر خوشمزه از پسته، آرد گندم، گلاب و مغز بادام تهیه شده و بافت بسیار نرم و لطیفی همچون فرنی دارد. این دسر لذیذ در اکثر شهرهای کشور بالاخص اصفهان طبخ می شود. شاید برایتان جالب باشد که دلیل نامگذاری این دسر را بدانید در واقع نام این کاچی از یک مراسم برداشته شده است مراسمی که در آن کاچی با حضور هفت دختر طبخ می شده و تاریخچه افسانه ای دارد.
در زمان های قدیم دختری بسیار فقیر که هر روز به خاطر ترس از نامادری برای ریسیدن پنبه و چرای گاوها می رفت پسر پادشاه را درگیر عشق خود می کند اما از بخت بد خانواده این پسر با این وصلت به شدت مخالفت می کنند و به همین دلیل این دختر برای حل مشکلش نذر می کند کاچی بپزد و از آنجایی که اصفهانی ها معتقدند که نباید چشم آسمان به این کاچی بخورد بنابراین دور از چشم مردان چخته شده و خارج از خانه و بین افراد غریبه پخش نمی شود.
معرفی آش های سنتی و خوشمزه اصفهان
آش سماق به خاطر به کار بردن سماق خشک طعم بسیار متفاوتی نسبت به آش های دیگر دارد. این آش را هم با برنج نیم دانه و هم با آرد می توان طبخ کرد و از جمله آش های سنتی پرطرفدار در اصفهان می باشد.
آش اوماج چغندر
آش اوماج چغندر یکی از قدیمی ترین و ساده ترین خوراک های استان اصفهان می باشد که با استفاده از موادی همچون آب، نمک، آرد، چغندر و سرکه تهیه می شود. اصلی ترین ماده این غذا چغندر می باشد، ناگفته نماند که برای گرفتن طعم بهتری در این آش می توانید از نعنا هم استفاده کنید. شما با تهیه این آش رنگ و طعم بسیار منحصر به فردی تجربه خواهید کرد.
آش شوربای سبزی
یکی دیگر از آش های سنتی اصفهان که البته در اقصی نقاط ایران طرفداران زیادی دارد آش شوربای سبزی می باشد. تفاوت فاحشی که بین این شوربای سنتی و شوربا های دیگر وجود دارد این است که داخل این شوربا کوفته های کوچکی از گوشت چرخ کرده استفاده شده است که باعث شده متمایز از دیگر شوربا به نظر بیاید و طعم و عطر لذیذی به خود بگیرد. به جرات میتوان گفت که این آش از آن دسته غذاهایی است که دسترسی به آن بسیار راحت است و می توانید در اکثر سفره خانه های قدیمی آنرا تهیه و سرو کنید.
آش عوماج یا اوماج
آش اوماج از دیگر آش های سنتی اصفهان می باشد که ترک زبانان به آن عوماج نیز می گویند. طبخ این غذا در شهرهای ترک زبان مثل اردبیل، تبریز و همدان بسیار رایج است. این آش را معمولاً به جای اینکه با کشک بخورند با ماست میل می کنند. مواد تشکیل دهنده آش اوماج حبوبات، اسفناج، زردچوبه، آب، ادویه جات معطر، آرد سفید و پیاز می باشد.
آش حلیم شیر
آش حلیم شیر غذایی در سفره صبحانه اکثر ایرانیان بالاخص سفره مردم خوش ذوق اصفهان سرو می شود. جدا از غذاهای حلیمی اصفهانی طعم و مزه ای که این حلیم دارد قابل قیاس با هیچ کدام از آن ها نیست.
این غذا در گروه غذاهای پر کالری و دیرهضم قرار دارد چراکه در پخت آن از سر سینه، گردن و دنده گوسفند استفاده می شود به خاطر همین دارای چربی زیادی می باشد. پیشنهاد می کنیم برای یکبار هم که شده این حلیمه خوشمزه را در یک وعده صبحانه در اصفهان بچشید مطمئن باشید که پشیمان نخواهید شد.
لیست غذاهای محلی و سنتی اصفهان
حالا نوبت به معرفی غذاهای سنتی اصفهان می رسد، غذاهایی که تجربه چشیدن طعم آنها حداقل برای یک بار بسیار توصیه می شود چراکه این غذاها به خاطر مواد اولیه خاص و منحصر به فرد شما را نمک گیر خواهد کرد و لذت سفر را برایتان دوچندان می کند. با همراهی این بخش از نمناک از شما کاربران گرامی دعوت می شود با غذاهای سنتی اصفهان بیشتر آشنا شوید.
پلو ماش و قمری
پلو ماش و قمری از غذاهای محبوب اصفهانی می باشد که به راحتی در رستورانها یافت نمی شود و چنانچه قصد تجربه کردن طعم متفاوت آن را دارید بهتر است با کترینگ های اصفهان تماسی بگیرید و از وجود آن اطلاعی پیدا کنید و یا اینکه می توانید میهمان مردم خونگرم اصفهان شوید. در تهیه این غذای خوشمزه و منحصر به فرد از گوشت گوسفندی، ماش، سبزی های پلویی، پیاز و ادویه های متنوع به کار برده می شود.
بریانی
از معروفترین غذاهای محلی اصفهان که طرز تهیه آن هم در آشپزخانه نمناک با عنوان ” ساده ترین روش پخت بریانی ” به بهترین شکل آموزش داده شده است میتوان به بریانی اشاره کرد همه گردشگران قبل از این که به اصفهان برسند خودشان را برای بریانی های لذیذ اصفهان آماده می کنند چرا که کمتر کسی پیدا می شود که اصفهان برود و از بریانی های آن امتحان نکند.
این غذا به قدری محبوب است که نه تنها اصفهانی ها بلکه کل مردم ایران با آن آشنا هستند. این غذا با موادی همچون گوشت، پیاز، نعنا خشک، کشک، دارچین، روغن و زعفران تهیه می شود که در اصفهان همراه با کمی جگر سفید چرخ شده و آبگوشت و همچنین نان سنگک، دوغ خنک و ریحان سرو میشود.
کله جوش
کله جوش غذای معروف اما ساده ای است که در عین سادگی بسیار خوشمزه و لذیذ است. ایلات قشقایی حوالی اصفهان اولین کسانی بودند که این غذا را میل کردند. در اصفهان رقابت تنگاتنگی بین کله جوش و کشک بادمجان از لحاظ فروش وجود دارد و به راحتی می توان از هر رستوران یا سفره خانه ها بالاخص سفره خانه های اطراف میدان نقش جهان آن را تهیه کرد.
تاس کباب
به جرأت می توان گفت ده ها دستور پخت برای تاس کباب وجود دارد. غذایی که در سفره خانه های شهر های مختلف بالاخص اصفهان به وفور یافت می شود که از قرار معلوم پدربزرگ تاس کباب های امروزی نیز اصالتاً اصفهانی بوده است.
برای پخت تاس کباب های اصیل اصفهانی از پیاز، گوشت گوسفندی، هویج، روغن، سیب زمینی، به، نمک، فلفل و دیگر ادویه ها به کار برده می شود و چنانچه تاس کبابی که شما تهیه کرده اید این مواد را داشته باشد یعنی اینکه یک تاس کباب اصیل اصفهانی تهیه کرده اید. این غذا به راحتی در سفره خانه های سنتی اصفهان یافت می شود.
به پلو اصفهانی
به پلو یکی دیگر از غذاهای سنتی و محلی اصفهان است که در دید بسیاری از گردشگران یک غذای عجیب و غریب به نظر می رسد. غذایی که با ذائقه هر کسی سازگار نیست البته طرفداران بسیار زیادی را نیز به خود اختصاص داده است.
ناگفته نماند که تمام غذاهای محلی اصفهان حداقل ارزش یک بار امتحان کردن را دارند. موادی که در به پلو اصفهانی استفاده می شود گوشت، آلو، برنج آماده و زعفران می باشد این نکته را نیز متذکر شویم که به پلو دستور پخت پیچیده ای ندارد.
یخمه ترش
یخمه ترش از آن دسته غذاهای سنتی بسیار قدیمی اصفهان به شمار می رود که در آستانه فراموشی و انقراض قرار دارد. تهیه و پخت این غذا نسبت به غذاهای دیگر کمی پر زحمت است و در تهیه آن برنج، آلو، گوشت گوسفندی، شکر یا شیره خرما، برگه زردآلو، زردچوبه، به و آب به کار برده می شوند.
چنانچه طالب یخمه ترش تازه هستید پیشنهاد می کنیم با ” طرز تهیه یخمه ترش اصفهان ” به سادگی در منزل این غذای خوشمزه را آماده کنید.
کوکو قندی
کوکو قندی از جمله غذاهای سنتی اصفهان می باشد که این روزها کمتر طبخ می شود ولی همین غذا در زمان های گذشته طرفداران بسیار زیادی داشت و عطر آن همیشه در خانه ها پیچیده می شد. مشخصه اصلی این غذا طعم شیرین آن است. برای تهیه و پخت این غذا موادی همچون تخم مرغ، گلاب، سیب زمینی ، زعفران، شکر و جوهر لیمو مورد نیاز است.
کباب مشتی یا کباب زردک اصفهان
کباب مشتی را باید به عنوان یکی از اصیل ترین غذاهای محلی اصفهان شناخت. ممکن است همین که اسم کباب زردک به گوشتان خورد یاد کباب های رایج بیوفتید اما بهتر است بدانید که کباب زردک اصفهانی طعم بسیار متفاوت و شیرینی دارد و ظاهر آن شبیه به کتلت معروف ایرانی می باشد. طرز تهیه ی آن در ” طرز تهیه کباب زردک با طعم ملس ترش و شیرین ” قدم به قدم آموزش داده شده است.
ناگفته نماند که زردک همان هویج معروف میباشد البته با این تفاوت که زمان برداشت آن در فصل زمستان می باشد چنانچه قصد پختن کباب زردک را داشتید و قادر به تهیه زردک نبودید می توانید به جای آن از هویج خام استفاده کنید.
این غذا برعکس غذاهای دیگر به راحتی یافت نمی شود و شما می توانید برای تهیه آن به کترینگ ها رستوران های قدیمی اصفهان مراجعه کنید.
قیمه ریزه
از معدود غذاهای محلی اصفهان که محبوبیتش فقط محدود به اصفهان می باشد قیمه ریزه نام دارد. تشابه اصلی که بین قیمه ریزه و قیمه معروف ایرانی وجود دارد در مایع رب و پیاز داغ به کار رفته در آنها است. در تهیه و پخت این غذا موادی چون آرد نخودچی، گوشت گردن یا سردست، نمک، نعنا خشک وسایر ادویه ها به کار می رود.
برای اینکه طعم این غذای خوشمزه را بچشید پیشنهاد می کنیم سری به حوالی پایین شهر و مناطق قدیمی تر اصفهان بزنید چرا که امروزه بسیاری از جوانان اصفهانی از وجود چنین غذاهایی اطلاعی ندارند بنابراین مطمئنا از پخت و فروش آن نیز غافل خواهند ماند.
نخود آب
از دیگر غذاهای سنتی اصفهان می توان به نخود آب اشاره کرد. از آنجایی که نخود دارای طبع گرم و خشکی می باشد. در فصول سرد سال در اکثر رستوران ها غذاهایی مثل نخودآب که مواد اولیه آن ها نخود یا سایر حبوبات است سرو میشود.
در پخت این غذا از موادی مثل پیاز، نخود، روغن نمک و فلفل و آرد گندم سبوس دار استفاده می شود. این خوراک مقوی و لذیذ بیشتر در سفره خانه های سنتی اصفهان یافت می شود. جالب است بدانید خوردن این غذا در روزهای سرد باعث تقویت سیستم ایمنی بدن تقویت می شود.
کوفته شوید باقالی
کوفته شوید باقالی یکی از غذاهای سنتی پرطرفداری می باشد که طرز پختی همچون سایر کوفته ها دارد و با روش متفاوتی تهیه نمی شود بنابراین چنانچه با روش پخت کوفته های رایج آشنا هستید بنابراین کوفته شوید باقالی را نیز به به همان منوال می توانید طبخ کنید.
یخنی لوبیا یا گوشت لوبیا
یخنی لوبیا از محبوب ترین غذاهای محلی اصفهان به شمار می رود. در تهیه این غذا که به شکل حلیم پخته می شود موادی همچون گوشت گوسفند، لوبیا سفید ، پیاز، برنج، جعفری و شنبلیله، تره و ادویه به کار برده می شود.
مردم اصفهان این غذا را معمولاً در ظروف مسی می پزند و آن را با نان میل می کنند. ناگفته نماند که چندین غذای شبیه به گوشت لوبیا نیز در بین غذاهای محلی اصفهان وجود دارد که بسته به ذائقه هر کسی تهیه و سرو می شود.
همچنین بخوانید:
حلیم بادمجان
به جرأت می توان گفت که حلیم بادمجان گل سرسبد تمام غذاهای محلی اصفهان که تا به اینجا به شما معرفی کرده ایم محسوب می رود. چرا که این غذای لذیذ در زمان های گذشته به غذای مجلسی معروف بود و البته به روش های مختلفی در اقصی نقاط کشور پخته می شود.
مواد لازم برای پخت حلیم بادمجان گوشت، برنج، لوبیا سفید، بادمجان، کشک، نعنا داغ، نمک و فلفل می باشد. نکته ای که قابل ذکر است این است که چنانچه طبق ذائقه تان دوست دارید حلیم بادمجان کش بیاید بهترین کار این است که داخل آن از گوشت گردن استفاده کنید. شما می توانید طرز تهیه ی این غذای لذیذ را در مطلب ” طرز تهیه حلیم بادمجان غذای مخصوص اصفهانی ” آشپزخانه نمناک به ساده ترین شکل آموزش ببینید.
اعلا ترین حلیم بادمجان های دنیا که طعم بی نظیری دارند را در سفره خانه های سنتی معروف اصفهان به ویژه سفره خانه های اطراف میدان نقش جهان می توانید پیدا کنید.
سخن آخر
در نهایت می توان گفت که سنت غذایی در هر شهر دنیای از جذابیت های توریستی را می تواند رقم بزند و جزئی از فرهنگ غنی آن شهر محسوب شود. بنابراین استفاده از ظرفیت های غذایی اهمیت بسیار بالایی دارد.
شهر اصفهان نیز از این امر مستثنی نیست و همانطور که پیش از این به معرفی غذاهای محلی و سنتی آن اشاره شد جدا از جذابیت های سیاسی، فرهنگی، تاریخی و هنری پیشینه غذایی در این شهر از قدمت بسیار بالایی برخوردار است و برای بارها و بارها مورد استقبال گردشگران ملی و بین المللی واقع شده است. پس توصیه می کنیم چنانچه سفری به استان اصفهان داشتید حداقل برای یکبار هم که شده طعم غذاهای سنتی این شهر را امتحان کنید مطمئناً پشیمان نخواهید شد.
منبع : khandevane